Het Holi feest

Op 7 maart 2023 zullen miljoenen hindoestanen over de wereld het Phaguá ( Holi ) feest vieren. De van oorsprong Indiase feest is vanaf de tweede helft van de 19^e eeuw door toenmalige Brits Indische (India) contractarbeiders meegenomen naar Suriname. Vanuit Suriname is het feest vervolgens gemigreerd naar Nederland. Phaguá is één van de leukste feesten binnen de hindoecultuur, omdat het diverse aspecten van het leven symboliseert. In de eerste plaats, verzet en moed. Het verhaal van bhakt Prahlad die in verzet komt tegen zijn eigen vader Hiranyakashipu die zich, nadat hij een goddelijke gave had ontvangen, had ontpopt tot een tirannieke koning.  Voor zijn moedige strijd tegen zijn vader moest Prahlad het ontgelden en werd veroordeeld tot de brandstapel. Prahlad was een toegewijde devoot van God Vishnu. Zijn eigen Phuwá, Holika, nam plaats op de brandstapel met Prahlad op haar schoot. Holiká beschikte over demonische toverkrachten, die haar zouden beschermen tegen de vlammen.  Hier komen dan de tweede en derde aspect van Phaguá tot uiting namelijk devotie aan God en bezinning. Door zijn devotie aan God Vishnu overleefde Prahlad de vuurzee, terwijl de heks Holika in de vlammen haar dood vond. Met Phaguá staat men dan ook stil bij de overwinning van het goede (Prahlad) op het kwade ( Holika).

Phaguá is ook een kleurrijk feest. De vele kleuren symboliseren ook de geurende kleuren van het voorjaar. De natuur is in volle glorie, een nieuw begin. Een ander belangrijk aspect van dit kleurenfestival is de nivellerende werking van de kleuren waarbij bestaande structuren doorbroken worden. Rangen en standen vervagen, al is het maar voor één dag. Hoewel de betekenis hiervan in onze meritocratie zijn betekenis heeft verloren is het in India wel van belang. In en samenleving waar de ene mens als minderwaardig wordt beschouwd aan de andere, is het psychologisch én maatschappelijk heel belangrijk om dat patroon te doorbreken, al is het maar een keer per jaar.

Holi-Phaguá is een feest waarbij spanningen zich ontladen. Schoonmaaksters uit de laagste kasten zitten met bezems achter brahmanen aan. In een bepaalde streek in India drinken de vrouwen in de weken voorafgaand aan het feest veel buffelmelk, om sterk te worden en tijdens Phaguá hun mannen eens flink aan te  pakken.

Op 7 maart 2023 organiseert de Stichting Holi Samen in het Wijkpark Transvaal voor de 16e keer het Holi-Phaguá feest, onder de noemer ”Haagse Holi Hangámá”. 

Amar K. Soekhlal
Voorzitter Stichting Holi Samen